Review: Beveiligingssoftware: gratis of betaald?

Maikel Dijkhuizen

Een modern beveiligingspakket omvat veel meer dan een virusscanner alleen. Een goede ontwikkeling, want cybercriminelen gebruiken naast malware, ook allerlei andere methoden om digitale schade aan te richten. Denk bijvoorbeeld aan ransomware, waarbij een kwaadaardig programma de computer gijzelt en om losgeld vraagt. Daarnaast maken online boeven er een sport van om wachtwoordgegevens te ontfutselen. Het gevaar beperkt zich bovendien niet tot computers, want ook smartphones, tablets en allerlei andere slimme apparaten zijn continu verbonden met het web. Niet voor niets werken veel beveiligingsproducten op meerdere platforms, zoals Windows, macOS, iOS, Linux en Android. Vanwege het enorme aanbod valt het niet mee om een passende keuze te maken. Er bestaan namelijk nogal wat softwarefabrikanten die meerdere beveiligingsproducten op de markt brengen. PC-Active zet de belangrijkste overwegingen voor je op een rij. Bovendien voelen we zes betaalde en drie gratis beveiligingspakketten aan de tand.

Testverantwoording

We kijken naar de prijs-kwaliteitverhouding, waarbij we recente testresultaten van het onafhankelijke onderzoekslab AV-TEST (www.av-test.org) in ogenschouw nemen. Verder beoordelen we de gebruikersomgeving en functionaliteit. De genoemde prijzen gelden alleen voor het eerste jaar. Daarvoor geldt regelmatig een introductiekorting.

Al IN BEZIT? 
Voordat je beveiligingssoftware aanschaft, loont het de moeite om eerst te kijken of je misschien al toegang tot een geschikt programma hebt. Zo heeft Windows 10 standaard Windows Defender Antivirus in huis. In tegenstelling tot eerdere versies, is de beveiliging volgens AV-TEST tegenwoordig wél prima op orde. Malware maakt met dit eenvoudige programma geen kans. Via Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Windows Defender / Windows Defender-beveiligingscentrum openen controleer je de status in Windows 10. Verder bieden veel internetproviders bij bepaalde abonnementen als extra dienst beveiligingssoftware aan. Wie bijvoorbeeld een internetabonnement bij Ziggo afneemt, kan het beveiligingspakket Ziggo Safe Online op één apparaat installeren. Vanuit het online beheerpaneel Mijn Ziggo regel je eenvoudig de installatie. Internetproviders als KPN, Tele2, Telfort, Online.nl en XS4ALL leveren eveneens beveiligingssoftware bij bepaalde internetabonnementen, al betaal je daar soms wel een meerprijs voor. In de meeste gevallen gebruiken internetproviders F-Secure als beveiligingssoftware. Als basisbeveiliging voldoet deze Finse softwarefabrikant prima. Wel is de functionaliteit vaak beperkt, bijvoorbeeld in het geval van Ziggo Safe Online.

De nieuwste versie van Windows Defender Antivirus houdt agressieve malware moeiteloos buiten de deur

Ziggo-klanten loggen in met hun persoonlijke account en installeren vervolgens Ziggo Safe Online

GRATIS VIRUSCANNERS 
Naast Windows Defender Antivirus en eventuele beveiligingssoftware van je internetprovider zijn er nog veel meer gratis internet security-pakketten in omloop. Die zijn voor iedere internetgebruiker beschikbaar. Zo bespreken we in deze test Sophos Home, Panda Free Antivirus en Avast Free Antivirus. Stuk voor stuk bekende namen van aanbieders die malware moeiteloos detecteren. Daar is dan wel zo’n beetje alles mee gezegd, want veel aanvullende functies hoef je niet te verwachten. Een nadeel van veel gratis beveiligingssoftware is bovendien dat ze gebruikers proberen over te halen om de betaalde versie aan te schaffen. Dat gebeurt veelal met opdringerige meldingen. Zo lijkt het bijvoorbeeld net of er in Panda Free Antivirus een heleboel functies aanwezig zijn. Wanneer je bijvoorbeeld op de wachtwoordmanager klikt, verschijnt er een verzoek om de betaalde versie aan te schaffen.

Gratis virusscanners verwijzen vaak op verschillende locaties naar betaalde abonnementen

Wanneer het mobiele toestel geen apps van onbekende bronnen accepteert,
maken malafide apps onder Android geen kans.

MOBIELE APPARATEN 
Bij gebruik van verschillende apparaten neem je misschien meerdere licenties van een internet security-pakket af. Een bekend programma als Norton Internet Security is met één, vijf en tien licenties verkrijgbaar. Zeker wanneer er in een huishuiden meerdere computers, smartphones en tablets circuleren, is een ‘bulkafname’ wellicht interessant. De vraag is natuurlijk gerechtvaardigd of ieder besturingssysteem beveiligingssoftware vereist. Voor Windows circuleert er allerlei malware, dus bij Microsofts platform kun je niet om een degelijke virusscanner heen. Verder is Android een geliefd doelwit onder cybercriminelen. Dit besturingssysteem zien we naast smartphones en tablets tegenwoordig ook op allerlei mediaspelers terug. Met name niet-officiële apps (apk-bestanden) veroorzaken mogelijk schade. Deze apps kun je met de standaardinstellingen in Android echter niet zomaar installeren, want hiervoor vraagt het toestel nadrukkelijk toestemming. Download je applicaties uitsluitend uit de Play Store, dan zijn er amper veiligheidsrisico’s. Google hanteert voor deze toepassingen namelijk een streng verificatieproces. Voor iOS en macOS bestaat er vooralsnog helemaal geen infectiegevaar, want Apple-apparaten accepteren alleen toepassingen uit de streng beveiligde App Store.

LINUX 
De kans op een besmetting binnen een Linux-omgeving is erg klein, aangezien alleen beheerders (root-gebruikers) met een wachtwoord toegang hebben tot gevoelige onderdelen van een distributie. Wie in Ubuntu of Linux Mint alleen software installeert vanuit het Softwarecentrum, hoeft zich geen zorgen te maken. Wil je evengoed een virusscanner gebruiken? Je kunt in dat geval het gratis Linux-programma ClamAV overwegen. Verder draaien ook sommige commerciële internet security-pakketten onder Linux, zoals Eset.

BETAALDE BEVEILIGINGSSOFTWARE 
Bij normaal gebruik heb je strikt genomen alleen voor Windows een betrouwbare beveiligingsoplossing nodig en die is in de vorm van Windows Defender Antivirus feitelijk al aanwezig. Toch is het evengoed interessant om een commercieel beveiligingspakket met licenties voor meerdere apparaten te overwegen. De functionaliteit van grote aanbieders als Eset, Symantec (Norton), Bitdefender, G Data, Kaspersky en McAfee gaat namelijk veel verder dan malwarebescherming alleen. Afhankelijk van het gekozen pakket geef je ieder apparaat bijvoorbeeld toegang tot een versleutelde kluis met waardevolle data en wissel je onderling wachtwoorden uit. Handig, want zo heb je op zowel je smartphone, tablet als laptop altijd de juiste bestanden en wachtwoorden bij de hand. Verder blokkeer je in een beveiligde browser eventuele pottenkijkers bij banktransacties en schrijf je op gezette tijden back-ups weg. Bij (klein)kinderen reguleer je het internetgebruik op ieder apparaat. Tot slot bieden sommige beveiligingsproducten ook geavanceerde bescherming tegen ransomware, zodat je de kans op een gegijzelde computer minimaliseert. Zoals je in de tabel verderop in dit artikel kunt zien, bieden gratis beveiligingsprogramma’s de minste mogelijkheden. Betaalde beveiligingsproducten hebben bovendien ten opzichte van veel gratis programma’s als voordeel dat je geen advertenties en andere opdringerige aanbiedingen te zien krijgt.

INTERNET OF THINGS 
Met de opkomst van het zogeheten Internet of Things-principe (IoT) zijn steeds meer slimme apparaten verbonden met het web. Denk bijvoorbeeld aan luxe wasmachines, koelkasten, deursloten, bewakingscamera’s, zonwering, lampen, smart-tv’s en thermostaten. Deze apparaten bedien je eenvoudig op afstand, bijvoorbeeld met een app op je smartphone. Alles goed en wel, maar hoe is de beveiliging van IoT-apparaten eigenlijk geregeld? Niemand zit er tenslotte op te wachten dat een slim deurslot wordt gehackt. Aangezien er voor IoT-apparaten geen internet security-software bestaat, heeft de fabrikant hopelijk de beveiliging goed op orde middels (versleutelde) inloggegevens. Verstandig is om in ieder geval het standaardwachtwoord van ieder slim apparaat te wijzigen. Verder beveilig je IoT-apparaten op routerniveau, waarbij je een sterk wifi-wachtwoord instelt, de firewall activeert en indien mogelijk het netwerkverkeer versleutelt via een vpn-verbinding. Hackers maken dan veel minder kans. Sommige internet security-fabrikanten hebben zelfs een eigen router op de markt gebracht, zoals de F-Secure Sense, Norton Core en Bitdefender Box 2. Het voordeel van dergelijke beveiligingsrouters is dat ze verdacht gedrag op netwerkniveau detecteren, zodat naast computers en mobiele toestellen ook IoT-apparaten zijn beschermd. Het is dus in feite een extra beveiligingslaag voor je netwerk en dus niet zozeer vervanging voor reguliere beveiligingssoftware op een pc, laptop, tablet en smartphone. Niet voor niets is er aan de beveiligingsrouter van F-Secure, Symantec en Bitdefender een abonnement gekoppeld voor je internet security-software.

De Bitdefender Box 2 controleert je thuisnetwerk
voortdurend op verdacht gedrag

CONCLUSIE 
Voor het beveiligen van de pc voldoet een gratis antiviruspakket van een gerenommeerde naam als Sophos, Panda of Avast prima. Bedenk wel dat je hiermee alleen beschermd bent tegen malware. Een firewall en spamfilter ontbreken bijvoorbeeld meestal, evenals handige functies zoals een wachtwoordmanager, ouderlijk toezicht-module en back-upfunctie. Wens je iets meer comfort en een gebruikersomgeving zonder opdringerige meldingen? Bitdefender Total Security geeft je veel waar voor je geld. Zo beschik je hiermee over maar liefst tien licenties voor diverse apparaten. Bovendien heeft dit uitgebreide internet security-pakket veel functionaliteit aan boord, al is het wel jammer dat een back-upfunctie ontbreekt. Ook Kaspersky Total Security is een uitstekende keuze, maar hiervoor betaal je naar verhouding wel iets meer.

EIGENSCHAPPEN BEVEILIGINGSSOFTWARE