Review 3D-printers in vier prijsklassen getest

Maarten Verkoren

Wil je aan de slag met 3D-printen, dan is het handig als je thuis beschikt over een 3D-printer. Met deze koopgids weet je welke geschikt voor je is.

De afgelopen weken zijn er al een aantal geweest en ook de komende tijd organiseert HCC overal in het land presentaties over het seizoensthema ‘Ontwerpen en printen in 3D’. Mede daarom legden we in PC-Active 302 uit wat 3D-printen is en vertelden we over 3D-printen van objecten op verschillende typen 3D-printers. Bovendien was de HCC-ledenaanbieding van het instapmodel Wanhao Duplicator i3 Mini een zodanig succes, dat hij al snel was uitverkocht. Voor degenen die het vorige artikel niet gelezen hebben, nog even een korte stoomcursus 3D-printen voor beginners. Vervolgens bespreken we de 3D-printers die in vier prijsklassen als ‘Best getest’ uit onze test kwamen en één ‘Beste koop’.

Soorten en maten
3D-printers zijn er in alle soorten en maten. Er zijn alleen al heel wat verschillende 3D-printtechnologieën die moeilijk met elkaar te vergelijken zijn. Je kunt bijvoorbeeld printen met poeder, maar ook met vloeistoffen of juist met harde materialen die gesmolten moeten worden. De vraag wat 3D-printers kosten, laat zich moeilijk beantwoorden, want er zijn er die miljoenen kosten, maar ook die een paar tientjes kosten. Welke je dan moet hebben? Allebei niet, want die van een paar tientjes zijn vaak goedkope rotzooi en die van miljoenen zijn voor industriële toepassingen bedoeld.

Wat is een 3D-printer?
Een 3D-printer is een apparaat waarmee een object in drie dimensies (x, y en z) kan worden opgebouwd. Dit object wordt in digitale vorm als bestand op een computer gecreëerd en vervolgens ingevoerd in de 3D-printer. Deze machine leest de code die op de computer is gegenereerd en voert die vervolgens uit door laag voor laag een object te tekenen. De laagjes worden in het printproces met elkaar verbonden en vormen een geometrie in 3D.

Ok, maar waar heb ik dat voor nodig dan? Om voorwerpen te maken. De revolutie zit hem in het digitale maakproces, je hebt niet langer kundige handen en ambachtelijke ervaring nodig om een maker te zijn. Klein voorbehoud: 3D-printen vraagt wel degelijk om een bepaalde ambachtelijkheid, zoals ook uit de test blijkt. Je behaalt betere resultaten als je ervaring hebt met 3D-printen dan wanneer je voor het eerst een 3D-printer aan zet.

Het gebruiksgemak van 3D-printers voor consumenten is op dit moment nog steeds niet op het niveau van 2D-printers of pakweg een koffiezetapparaat. De 3D-printers die we aanraden als ‘Best getest’, zijn nog steeds niet plug-and-play. Wel zijn ze een stuk verbeterd ten opzichte van de gemiddelde 3D-printer van vijf jaar geleden.

Materiaal
Als je de juiste 3D-printer hebt gekozen, ben je er nog niet. Goede 3D-modellen zijn belangrijk, evenals goed materiaal. Wat wil je printen? Speelgoed? Prototypes? Onderdelen? Het kan allemaal. Je kunt zelfs voedsel printen met in potentie fantastische toepassingen, al staat dat nog behoorlijk in de kinderschoenen en is dat op moment van schrijven nog geen serieuze optie voor consumenten. Denk aan Nutella in een spuitje proppen en dan kijken hoe je foodprintertje figuren tekent op een eierkoek. Nutteloos dus!

Wat voor materialen kun je dat wel printen in de 3D-printers die wij getest hebben? Vooral kunststoffen, soms gemengd met houtpulp of metaalpoeder, waarmee je objecten kunt printen die een hout- of metaalachtig oppervlak hebben. Maar in 99% van de gevallen gaat het dus om polymeren.

Deze polymeren koop je in de vorm van filament, een lange draad op een spoel. Er zijn bioplastics, flexibele kunststoffen en juist heel harde materialen die een hoog smeltpunt hebben. Afhankelijk van de gewenste eigenschappen van je te printen voorwerp, kies je de bijpassende plasticsoort. De plastic draad wordt mechanisch in een verhit spuitblokje gedraaid en smelt daar, om vervolgens als vloeibaar plastic op de bouwplaat te druipen. De 3D-printer bepaalt vervolgens welke patronen er gemaakt worden met dit stollende plastic.

Goedkoop duurkoop?
De 3D-printerkeuze is wel een belangrijke, vandaar dat we je hiermee op weg willen helpen. Niet iedereen heeft hetzelfde budget, dus we hebben 3D-printers in vier verschillende prijsklassen getest. Alle vier de machines komen goed uit de test, dus waarom zou je een duurdere 3D-printer aanschaffen? Met een duurdere heb je meer zekerheid, meer kans dat je prints in een keer lukken, betere garanties (goedkopere zijn vaak klonen uit China), meer support, grotere bouwvolumes, handige extra opties en meer mogelijkheden.

Een overzicht en advies is prettig, want er zijn talloze merken en types te koop. In China alleen al is er een wildgroei aan 3D-printermerken, die vaak namaak zijn van toppers uit Europa en de VS en soms een perfecte kloon zijn, maar soms ook niet. Als je de pareltjes weet te vinden, kun je voor een derde van de prijs van een kwaliteitsmerk nagenoeg hetzelfde apparaat in huis halen, maar dan een Chinese kopie. Als je echter pech hebt, koop je een machine waar je honderden uren aan zult zitten prutsen, maar die nooit goed zal printen, de ondersteuning vanuit China te wensen over zal laten en die dus op de schroothoop eindigt. Maar voor degene die twijfelt en nog nooit 3D-geprint heeft, kan de goedkoopste 3D-printer uit deze test een prima instapmodel zijn.

Oude meuk?
Mijn eerste 3D-printers kocht ik alweer jaren geleden. Deze hadden allemaal dezelfde problemen: lastig in elkaar te zetten en te kalibreren, veel gedoe met filament dat vastsmolt in de printkop die vervolgens helemaal vervangen moest worden, losschietende prints en nog honderd dingen meer. Mijn buren hebben me wat af horen schelden in mijn bijkeukentje, waar ik soms tot diep in de nacht stond te sleutelen om zo'n ding weer aan de praat te krijgen. Ik kan iedereen afraden om dat mee te maken en gelukkig hoeft dat tegenwoordig ook niet meer, omdat er zoveel zeer goede 3D-printers verkrijgbaar zijn vandaag de dag.

Conclusie
Moet je nou een dure of een goedkope 3D-printer kopen? Onze mening: dit hangt helemaal van je budget af. De beginnende 3D-printergebruiker is met alle vier de 3D-printers uit onze test prima af. Als de prijs niet uitmaakt, raden we de Zortrax M200 Plus aan, omdat je dan de minst steile leercurve hebt en de mooiste resultaten haalt. Alles hoort bij elkaar, zowel software als materiaal is speciaal ontwikkeld voor de machine, waardoor de kans op fouten minimaal wordt. Deze 3D-printer staat niet alleen op het bureau van consumenten maar ook bij veel bedrijven en komt het dichtst bij plug-and-play, al kan er altijd nog van alles misgaan.

Algemeen geldt: hoe meer geld je neertelt, hoe meer extra features je krijgt. Die features zijn leuk en maken het gemakkelijker om de printer te gebruiken, maar zijn geen must. Wil je minder dan € 250,- betalen voor een 3D-printer, dan zul je wat meer zelf moeten ‘hobbyen’ om dezelfde resultaten te boeken als met de Zortrax M200 Plus of de Prusa i3 MK3, maar goede resultaten zijn wel degelijk haalbaar. Bij de Zortrax M200 Plus is het erg aangenaam dat je draadloos bestanden naar de printer kunt sturen en via de ingebouwde camera de printvoortgang in de gaten kunt houden zodat je weet wanneer je print klaar is of eventueel kunt ingrijpen tijdens het printen. Heel wat fijner dan mijn eerste printer die stopte met printen als ik mijn laptop dichtklapte!

Tot € 250	€ 250 tot € 500		€ 500 tot € 1000	€ 1000 tot € 2500
Wanhao Duplicator i3 Mini	Creality Ender 3	Creality CR-10S	Prusa i3 MK3	Zortrax M200 Plus