Zonnepanelen zijn nu net zo normaal als een videodeurbel. Ga je verhuizen, bouwen of verbouwen, dan staan deze waarschijnlijk op je lijstje. Nu we zelf energie opwekken en terugleveren, staan we voor de volgende innovatie: de thuisbatterij.
Dimitry Vleugel
Voordat we ingaan op het nut van de thuisbatterij is het goed om vast te stellen wat het nu precies is. Eigenlijk is dat heel simpel. Een thuisbatterij, ook wel thuisaccu genoemd, is een manier om energie op te slaan in je huis, om die op een later moment te gebruiken.
Met de thuisbatterij van Zonneplan kun je ook geld verdienen |
De voordelen
Met zonnepanelen produceer je vaak meer dan dat je gebruikt en lever je de stroom terug aan het elektriciteitsnet. Met de salderingsregeling vergoedt de energiemaatschappij je jaarlijks voor die teruggeleverde energie. Hoewel deze regeling nog wel even blijft, is deze eindig. Daarbij hanteren steeds meer energiemaatschappijen een hoger tarief om de kosten van het terugleveren te kunnen betalen en mensen zonder zonnepanelen te ontzien. Kortom, terugleveren levert onderaan de streep niet zoveel op als we denken. Wanneer je de stroom die je over hebt opslaat, kun je deze op een later moment gratis gebruiken. Maar ook in het geval van een stroomstoring – gelukkig hebben we daar in Nederland niet zo heel vaak last van – neemt een thuisbatterij binnen millisecondes de taak van het stroomnet over. Daarmee zit je niet zonder stroom, tenzij de storing heel erg lang duurt.
Maak je gebruik van een flexibel contract? Laadt dan je thuisaccu op wanneer de stroom op zijn voordeligst is. Stijgt de stroomprijs boven een bepaald bedrag, dan schakel je gewoon over op je eigen thuisbatterij.
Je kunt hierin nog veel verder gaan, door in stroom te gaan handelen: verkopen wanneer de prijzen hoog zijn en laden wanneer de prijzen laag zijn. Het levert geld op en het helpt bij het herstellen van het evenwicht op de energiemarkt. Bijkomend voordeel is dat je in Nederland de 21 procent btw op je thuisbatterij kunt terugvragen. De belastingdienst ziet je in dit geval namelijk als ondernemer, en daarom maak je aanspraak op teruggave van de btw.
Het laatste voordeel dat ik wil noemen, gaat niet over geld of besparen, maar over ons milieu. Wanneer een huis zorgt voor zijn eigen stroomvoorziening en zo minder gebruikmaakt van externe bronnen, dan helpen we onze aarde om te herstellen van de schade die het de afgelopen honderden tot duizenden jaren heeft opgelopen. Helaas wordt dit voordeel meestal genegeerd door de gemiddelde koper.
Zijn er ook nadelen?
Thuisbatterijen zijn een vrij nieuwe ontwikkeling en net zoals bij elektrische auto’s komen we gedurende het gebruik achter zaken die misschien niet op dat moment voor het gebruik pleiten. Bij de elektrische auto was dat bijvoorbeeld het aantal laadpalen of de beperkte range. Bij elke technologische innovatie lopen we tegen (onverwachte) problemen aan. Je kunt ervan uitgaan dat deze snel worden opgelost. Dat was zo bij de elektrische auto en dat zal ook zo zijn bij de thuisbatterij.
Het grootste nadeel van de thuisbatterij is de prijs. Afhankelijk van het model en de capaciteit kan de aanschafprijs tussen de 3.000 en 10.000 euro liggen. Dat is heel veel geld en voor veel mensen ook teveel geld. Daarbij komt dat de terugverdientijd best lang is en er nog weinig tot geen subsidies zijn. Daar wordt wel aan gewerkt en de eerder genoemde teruggave van de btw is daar een van. Ook zien we dat er steeds meer bedrijven zich gaan bemoeien met deze markt. Meer spelers zorgt voor concurrentie en dat betekent voor ons als consument een lagere prijs.
Sessy is een volledig Nederlands initiatief |
Ook zul je met een thuisbatterij voorlopig niet zonder aansluiting op het energienet kunnen. Een gemiddeld gezin gebruikt 7,6 kWh energie per dag en daar zit dan nog geen elektrische auto bij. Omdat we in ons land nu eenmaal niet gezegend zijn met 365 dagen zon, zul je nooit alle dagen zonder zon kunnen overbruggen. Daarom blijf je het stroomnet nodig hebben.
Je leest ook over de veiligheid van de thuisbatterij, met name over het brandgevaar. Net als alle andere producten die je huis gebruikt, moet ook de thuisbatterij voldoen aan een aantal eisen. Veiligheid is daar een van.
Wanneer je nadenkt over een thuisbatterij, controleer dan welke maatregelen er binnen een dergelijk product genomen zijn. De meeste producten schakelen vanzelf uit wanneer de temperatuur of de spanning te hoog wordt. Er zijn zelfs thuisbatterijen op de markt die een intern blussysteem hebben.
Als laatste en misschien wel meest belangrijke tip: laat je goed voorlichten, koop je product bij een erkende installateur en laat deze ook door hem installeren.
Waar hang ik de thuisbatterij?
In tegenstelling tot zonnepanelen komt de thuisbatterij wel binnen in je huis te hangen. Dat is iets om rekening mee te houden bij de aanschaf. Want woon je groot en heb je een zolder of een kelder, dan kun je ze eenvoudig kwijt. Ben je wat kleiner behuisd, dan zou ik van tevoren wel bepalen wat de maximale afmetingen kunnen zijn van de thuisbatterij.
Daarbij helpt het wanneer de ruimte waar de batterij hangt, koel is of goed te ventileren. Ook zijn de batterijen vrij zwaar. Met een gemiddeld gewicht van 75 kilo heb je wel een stevige muur nodig.
Overigens mag en kan de thuisbatterij best in het zicht hangen. De modellen die je nu koopt zien er prima uit en ze misstaan echt niet in de garage, kelder of zolder.
De EcoFlow PowerOcean kun je zelfs tegen de buitengevel of onder de carport bevestigen |
Hoe installeer ik de thuisbatterij?
Het enige juiste antwoord op die vraag is: niet! Een thuisbatterij kun je niet helemaal zelf installeren, tenzij je een gecertificeerd elektricien bent. Natuurlijk spaar je geld uit wanneer je zoveel mogelijk zelf doet, maar toch raden we je aan om de installatie door een officieel bedrijf te laten doen.
Hoe ingrijpend de installatie gaat worden, hangt volledig af van de plaats en soort installatie. Naast de thuisbatterij heb je onder andere ook een omvormer nodig en een omschakelrelais. Daarvoor moet bedrading worden getrokken van en naar de meterkast. Nogmaals: de bekabeling moet worden aangesloten door een gecertificeerd elektricien, dat mag je zelf niet doen.
Welke thuisbatterij moet ik kiezen?
Er zijn vier verschillende keuzes wanneer het gaat om de thuisbatterij: lithium-ion, lithium-ijzer-fosfaat, zoutwater en loodzuur batterijen Alleen de eerste twee soorten zijn interessant. De meest voorkomende batterij is die van lithium-ion. Deze is compact, kan veel energie opslaan en heeft een lange levensduur. De lithium-ion thuisbatterij maakt gebruik van kobalt. Dit metaal is zeer vervuilend en wordt vaak onder erbarmelijke omstandigheden gewonnen. Dat is misschien iets wat je mee wilt nemen in je overweging. Een goed alternatief is de batterij van lithium-ijzerfosfaat. Deze blinkt uit in de lange levensduur en veiligheid, want hij is minder gevoelig voor overbelasting en temperatuur. Doordat deze batterij minder dure en overigens ook minder vervuilende grondstoffen gebruikt is hij goedkoper dan de batterij van lithium-ion. Helaas is het aanbod van deze accu beperkt.
Een nog veiligere en milieuvriendelijke keuze is de zoutwaterbatterij. Toch is dit niet de juiste keuze vanwege zijn lage energiedichtheid en laag piekvermogen. Hierdoor kan het niet alle apparaten in je huis van stroom voorzien.
Naast de bovenstaande keuze ga je ook nadenken over wat je met de opgeslagen energie wil gaan doen. Ga je voor het opvangen en zelf gebruiken van de overtollige energie van je zonnepanelen of wil je stroom gaan laden wanneer het tarief laag is en gebruiken wanneer het tarief hoog is.
Conclusie
Het antwoord op de vraag of je een thuisbatterij moet nemen, is tegelijkertijd simpel en ingewikkeld. Dat heeft alles te maken met de salderingsregeling. Het heeft er lange tijd naar uitgezien dat deze ging verdwijnen waardoor een thuisbatterij een interessante optie werd in combinatie met zonnepanelen.
Nu de Eerste Kamer in februari het afschaffen van de salderingsregeling heeft verworpen, is de financiële noodzaak voor thuisbatterijen minder geworden. Je kunt immers nog steeds gebruikmaken van de salderingsregeling. Dit is echter wel de kortetermijnvisie. Wanneer je op lange termijn kijkt en je hebt het budget, dan is de aanschaf van thuisbatterijen zeker aan te raden. Je bent minder afhankelijk van het overspannen energienet en in combinatie met een flexibel contract kun je heel wat geld besparen. En nogmaals, zelf energie opwekken en gebruiken is beter voor het milieu.