HCC!msx houdt MSX-standaard levend

Walter Wijnhoven

“Ik ben zelf niet betrokken geweest bij de oprichting van HCC!msx, maar wel bij het voorbestaan ervan”, zegt Hans. “Bij de introductie van het MSX-2 systeem in 1986 zijn een aantal enthousiastelingen een MSX-gebruikersgroep begonnen. Hierbij werd ook Public Domain-software beschikbaar gesteld en er waren zelfs twee FIDO BBS-systemen waarbij men met een telefoonmodem kon inloggen om software te downloaden. Zelf ben ik meer een soort curator die MSX-systemen met enige regelmaat restaureert c.q. repareert.”

Industriestandaard
De MSX-computer was de eerste industriestandaard voor thuiscomputers onafhankelijk van de hardwarefabrikant. Microsoft en ASCII waren in 1982 de originele bedenkers van de MSX-standaard. ASCII ontwikkelde het basissysteem, Microsoft leverde de interne software en toegevoegde ideeën, omarmd door fabrikanten als Philips en Sony. Tijdens de ontwikkeling gebruikte het team volgens de bedenker Kazuhiko Nishi Machines with Software eXchangeability (machines met uitwisselbare software), al werd MicroSoft eXtended ook gebruikt. Het principe was dat MSX-software op iedere computer kon draaien waar het MSX-logo op stond. Dit voor die tijd revolutionaire idee sloeg aan.

Van MSX1 tot MSX Turbo R
De eerste MSX1-computers werden in Europa verkocht in 1984. Vanaf 1986 werd er door de MSX-computerproducenten een meer geavanceerde MSX2-computer uitgebracht, veelal uitgerust met een diskettestation. Na de MSX2+ rolde in 1990 als laatste de MSX Turbo R van de band. Deze MSX2-machines zijn alleen door Panasonic, Sanyo en Sony in Japan uitgebracht. Diverse fantastische spellen zijn geschreven voor het systeem, veel mensen zijn er mee opgegroeid in het klaslokaal en hele generaties programmeurs hebben erop leren programmeren. Hoewel de productie in 1987/88 stopte in Europa en in Japan vier jaar later, beleven nog steeds velen er plezier aan, waaronder veel HCC-leden.

13x HCC-dagen
Hans is HCC-lid sinds september 1989. “In april 1990 werd mij gevraagd om deel uit te maken van het bestuur van HCC!msx. Er werd een voorzitter en een bestuurslid gezocht. Gezien de korte tijd dat ik lid was, vond ik het niet nodig om meteen voorzitter te worden, dus werd ik bestuurslid met de kennis van hardware. Binnen HCC deed ik mee aan diverse activiteiten waaronder dertien keer de toenmalige HCC-dagen in de Jaarbeurs te Utrecht, waarbij we demonstraties gaven met MSX-computers. In september 2013 ben ik alsnog voorzitter van HCC!msx geworden.”  

Gebruikersdagen
Het doel van HCC!msx is om gebruikers, liefhebbers en verzamelaars van MSX- computers met elkaar in contact te brengen. Dat gebeurt bijvoorbeeld op de gebruikersdagen, elke derde zaterdag van de even maanden in Maarssen. Hier zijn enthousiastelingen bezig met het bouwen van hardware en software, muziek, kennisuitwisseling en met het spelen van games. En heb je problemen met je MSX-computer? Geen nood, er is altijd iemand die je wil helpen! Hans: ”Het doel is om iedereen met een MSX-computer te helpen hiermee om te kunnen gaan en om meer van hun eigen computer te weten te komen. Dat doen we met op dit moment ruim 110 leden (stand augustus 2019).

Wereldwijde samenwerking
“De gebruikersdagen delen we met HCC!commodore en we zijn ook te vinden op de MegaCompuFair van HCC!compusers. Nieuw is onze samenwerking met HCC!m tijdens de HCC!kennisdagen in Houten. Daarnaast zijn wij aanwezig op de MSX Fair Nijmegen in het begin van het jaar en met regelmaat op de bijeenkomsten van MSX Vriendenclub Mariënberg. We hebben contacten met MSX-liefhebbers over de hele wereld, onder meer in Frankrijk, Zuid-Afrika, Zuid-Korea, Spanje, Rusland, Finland, Brazilië, Argentinië en Chili. Het MSX-systeem leeft nog steeds wereldwijd!”

Raspberry (Retro) Pi
“Op onze gebruikersdagen, met doorgaans 20 tot 30 bezoekers, ontstaat vaak geheel spontaan een thema en dit wordt dan behandeld”, vertelt Hans. “Zoals recentelijk een zelfgebouwde rolscanner voor het digitaliseren van foto’s, die afbeeldingen scant in screen 7 via een joystick-poort. Maar ook meerdere SE-DAB+ cartridges komen aan bod, om de diverse antennes uit te proberen. Hoe beter de antenne, des te meer kanalen ter beschikking komen. De Spaanse Rookie-Drive cartridge met usb-stick als opslagmedium was ook een item, evenals de Koreaanse MMC/SD V4 Drive met micro-sd-kaart als opslagmedium. Ook hadden we twee stuks Zemmix 1chip MSX-computers en een Rasberry Pi, als volwaardige MSX, in een Retro Pi-configuratie inclusief twee MSX-cartridgesloten.”

Nieuwe gadgets
“De MSX-DAB+radiotuner is ook vaak van de partij”, vertelt Hans. “Afhankelijk van een goede antenne kan men een behoorlijk aantal kanalen ontvangen. Verder zoals altijd de diverse MSX-computers met de vele uitbreidingen op het gebied van geheugen, schijfstations (micro-sd, usb, compactflash), printers, plotters, et cetera. Kom gerust eens kijken en neem je eigen MSX mee, dan maken we er een gezellige en leerzame dag van. Denk hierbij aan programmeren in machinetaal, BASIC of CP/M, ontwerpen in Dynamic Publisher, videobewerken in Video Graphics, werken met MIDI en andere audiotoepassingen, of met SCSI-, IDE-, compactflash- en sd-card- interfaces. Dit zijn maar enkele voorbeelden van wat er allemaal mogelijk is. Nieuwe vrijwilligers kunnen we hierbij altijd gebruiken!”

Favorieten
“De meest populaire computers onder de leden zijn de Philips NMS 8245, NMS8250 en NMS 8280 MSX computers”, vertelt Hans. “Maar wie de hand kan leggen op een Panasonic Turbo R GT, wil deze graag laten zien. Dit is de laatste telg uit de MSX-computerfamilie. De games van Konami en Micro Cabin worden het meest gespeeld.

Zelf werk ik graag met mijn Philips NMS 8280 die gemodificeerd is met V9958 MSX-2+ videoprocessor, MSX BASIC 3.0 (International Keyboard), F4 register, 7 MHz, 2048 kb geheugen, KUN BASIC en een geschakelde voeding uit een Unisys 286 PC. Als spel speel ik graag Sokoban, een puzzel waarmee je kisten door een doolhof moet verplaatsen om het level te kunnen uitspelen.”

Emulatoren
Tegenwoordig zijn er tal van emulatieprogramma's om een MSX-systeem na te bootsen op moderne computers. Hans: “Er worden meerdere emulatoren gebruikt, o.a. Open-MSX, BlueMSX, Ru-MSX, NL MSX en fMSX. De meesten werken onder Microsoft Windows, maar er zijn ook emulatoren die ook op andere besturingssystemen werken zoals Linux en Android. Met deze emulatoren kunnen bijna alle MSX-configuraties werkend gemaakt worden.” Kijk voor MSX-emulatoren voor de computer op http://msx.hcc.nl/emulator_msx.html

Muziek
Muziek is heel belangrijk voor het MSX-systeem, zowel in games als in  demonstratieprogramma’s en voor de diverse cartridges die voor het MSX-systeem beschikbaar zijn, bijvoorbeeld een gemodificeerde Philips-muziekmodule met 256 kb Sample RAM-uitbreiding. Hans: “Hierbij kunnen audio-samples tegelijk in een muziekfragment toegepast worden. De FM Pac of FM Pak cartridge met een Y2913-chip voor muziek en ritme, de Moonsound, WozBlaster, DalSoRi OPL4 (SoundBlaster) cartridges die, mits ondersteund in games, een heel goed geluid geven. Veel toegepast worden de SCC of SCC+ cartridges (geëmuleerd of origineel) die Konami-spellen ondersteunen met muziek. Uiteraard moeten we ook de MIDI-interfaces niet vergeten onder de gebruikers. Met keyboards en MIDI-synthesizers kunnen complete orkesten ten gehore worden gebracht.”

Mooie projecten
Leden van HCC!msx houden zich bezig met verschillende mooie projecten, zoals modelbaanbesturing met de Uniface-interface die ontwikkeld is door de PTCC (Philips Thuis Computer Club). Hans: “In 1992 ben ik zelf betrokken geweest bij de ontwikkeling van de B.E.R.T. SCSI-interface. Een interface met vele mogelijkheden, inclusief meerdere MSX-computers op één harde schijf. Hierbij werd gebruikgemaakt van een zes meter lange bandkabel.” Anno 2019 staat MSX niet stil. Hans: “Wij houden contact om het MSX-systeem levend te houden, zolang de onderdelen maar leverbaar blijven. De huidige ontwikkelingen op MSX-gebied zijn onder andere een HDMI-kaart met twee HDMI-aansluitingen. Volg de ontwikkelingen op onze eigen website www.msx.hcc.nl en op de internationaal veel gebruikte website www.msx.org.”