Workshop Podcasts: internetradio met heel veel keus

Tijs Hofmans

Podcasts zijn een populair medium met een groeiende groep luisteraars. Maar hoewel het fenomeen al jaren bestaat, zijn er nog steeds veel mensen die er zelf nog nooit van gehoord hebben. Podcasts zijn een nichemedium waar je helemaal verslingerd aan bent óf juist nooit mee bezig bent. Behoor je tot die laatste groep maar wil je weleens kijken of je de overstap naar de eerste kunt maken? Dan moet je bij het begin beginnen.

Wat zijn podcasts?
Eerst kijken we naar wat podcasts nou precies zijn. In feite zijn het periodieke afleveringen van programma’s in de vorm van audio. Je kunt het vergelijken met (internet)radio, al zijn de afleveringen vaak wat gestructureerder met een vast formaat. In veel gevallen bieden radiomakers van bijvoorbeeld de NPO hun uitzendingen later aan als podcast, maar omdat het medium inmiddels zo populair is, worden er vaker hele programma’s speciaal rondom het medium geschreven. 

Het bekende hoorspel War of the Worlds zou een goede podcast zijn geweest

Veel genres
Er zijn veel verschillende soorten podcasts. Zo bestaan er korte dagelijkse nieuwspodcasts die je in tien of twintig minuten bijpraten over het nieuws van de dag. De afleveringen komen vaak aan het eind of juist het begin van de dag online ('Welk nieuws heb je gemist?' of 'Wat staat er vandaag te gebeuren?'). Andere podcasts zijn een wekelijkse bespreking van nieuws over bijvoorbeeld technologie van die week (zoals de Tweakers-podcast, zie ook het kader 'Nederlandse techpodcasts'), soms gaat het om één onderwerp dat een uur lang helemaal wordt uitgediept (zoals 'De Technoloog'). Er zijn ook hoorspelen (denk aan War of the Worlds) en journalistieke series (zoals het bekende Serial, waarin een journalist in een aantal afleveringen een moordmysterie probeert op te lossen). En dan heb je nog comedy-shows (zoals het populaire No Such Thing As A Fish) of shows over geschiedenis of... Afijn, het punt mag duidelijk zijn.

Intiem
Die diversiteit maakt podcasts zo interessant voor luisteraars. Er is voor elk wat wils, maar je bent nooit gebonden aan één formaat. Soms wil je gewoon snel het nieuws, een andere keer wil je liever een diep achtergrondverhaal. Soms wil je iets Nederlands, soms wil je een Engels verhaal.

Daar komt bij dat podcasts erg intiem zijn. "Het is een kwaliteitsmedium", zegt Elger van der Wel. Hij maakt al sinds 2005 podcasts en doet dat nu onder andere voor Numrush. "Het merendeel van de luisteraars van podcasts luistert een aflevering vrijwel helemaal af. Je bouwt ook echt een band op met de presentatoren of vertellers, het voelt alsof ze alleen tegen jou praten." Dat voelt heel anders dan radio, dat je vaak meer op de achtergrond op zet.

NU.nl heeft een dagelijkse nieuwspodcast

Duizenden onderwerpen
Net zoals er voor iedere obscure hobby wel ergens een forum of blog bestaat, zijn er ook heel specifieke podcasts te vinden over vrijwel ieder onderwerp. Er zijn duizenden podcasts te vinden over voetbal of Formule 1, maar ook over sportvissen of polsstokhoogspringen. Dat maakt een lange lijst met abonnementen ook lekker divers: je kunt op ieder moment precies kiezen waar je dan zin in hebt. 

Door die toenemende populariteit verschijnen er ook steeds meer Nederlandse podcasts. Dat is wel zo prettig. Soms heb je immers geen zin om je te moeten concentreren op Engels. 

Steeds meer van die podcasts gaan over het gewone nieuws. De NOS en NU.nl hebben bijvoorbeeld een dagelijkse korte podcast met het nieuws van die dag. Bij NU.nl zijn er inmiddels ook podcasts over specifieke onderwerpen die op dit moment spelen, zoals over de Holleeder-rechtzaak. 

Oude technologie
Podcasts zijn gebouwd op voor internetbegrippen oeroude technologie. Het zijn simpele audiobestanden, meestal in mp3-formaat, die worden verzonden via een RSS-feed. Die worden vervolgens geïndexeerd door iTunes en soortgelijke diensten. Via zulke apps kun je je abonneren op een podcast, net zoals je vroeger met een RSS-feed zou doen. Maar in plaats van een programma als Google Reader gebruik je nu bijvoorbeeld iTunes.

Podcasts worden verspreid via het oeroude RSS-protocol

Apps
Je kunt podcasts op verschillende manieren luisteren. Omdat het simpele mp3's met een RSS-feed zijn kun je ze gewoon op websites vinden of op diensten als SoundCloud. Het mooie van podcasts is echter dat je ze allemaal kunt verzamelen in één van de vele honderden apps die er beschikbaar zijn, zodat je al je favoriete podcasts in één overzicht hebt.

Podcast-apps hebben meer voordelen. Je kunt in de app zelf vaak al zien waar de podcast over gaat, zodat je niet voor iedere podcast naar een aparte website hoeft. Interessanter is dat er specifieke informatie te vinden is over afleveringen. In zulke shownotes staan links of extra informatie over het onderwerp waarover in de podcast gesproken wordt. Viadergelijke apps is het ook mogelijk om afspeellijsten te maken, afleveringen te downloaden voor onderweg en om gerelateerde podcasts te vinden. 

Spotify
Ook kun je sinds kort podcasts luisteren in Spotify. Dat is handig, want grote kans dat je daar al een account hebt en dat je weet hoe het werkt. Jammer is we dat op moment van schrijven nog lang niet alle podcasts in Spotify staan en om nou twee apps door elkaar te gebruiken is ook niet bepaald praktisch... Bovendien betaal je voor Spotify Premium een tientje per maand, terwijl podcasts zelf wel gratis zijn. Je bent dan ook beter af met een goede podcast-app. Je krijgt dan een melding als er een nieuwe aflevering uit is en kunt ze meteen downloaden naar je toestel. 

Tegenwoordig kun je ook in Spotify podcasts luisteren

iTunes
Podcasts waren vroeger vooral een typische Apple-ding. De naam 'podcast' is ook afgeleid van de iPod en hoewel je podcasts altijd ook op andere apparaten kon luisteren, maakte Apple het medium groot. Het is dus ook niet gek dat iOS een goede podcast-app ingebouwd heeft - al staat die waarschijnlijk in je mapje met nutteloze apps ergens ver weggestopt op je iPhone.

De podcast-app is gelukkig niet erg ingewikkeld. In het thuisscherm worden je meteen een aantal populaire podcasts voorgeschoteld. Als je wel eens door de App Store snuffelt komt dit je vast bekend voor. Je kunt in verschillende categorieën zoeken, of je zoekt naar nieuwe podcasts. Als je er één selecteert zie je recente afleveringen (inclusief een korte beschrijving) en met de knop abonneer voeg je ze toe aan je bibliotheek.​

	iOS heeft een ingebouwde podcast-app die makkelijk te gebruiken is

Reclames overslaan
In je bibliotheek kun je al je podcasts terugzien, gesorteerd op naam of datum. Van daaruit zijn de afleveringen af te spelen. Een handigheidje in het afspeelscherm (of in de widget die op je vergrendelscherm komt te staan) zijn de knoppen met 15 erop. Daarmee spoel je een podcast 15 seconden terug (handig als je even iets gemist hebt) of vooruit (als je die vervelende reclames wil overslaan). Ook handig is de funtie waarmee je de afspeelsnelheid kunt aanpassen. Zeker als je veel lange podcasts luistert, is het wel eens fijn daar in iéts hoger tempo doorheen te gaan.

In de instellingen van iOS zelf kun je extra's regelen, zoals hoe vaak de app controleert of er nieuwe afleveringen beschikbaar zijn en of je die automatisch wil downloaden.

Castbox is een goede (gratis) podcast-app voor Android

Android-app
Gelukkig kunnen ook Android-gebruikers net zo makkelijk naar podcasts luisteren als iOS-fans. Google heeft sinds kort een eigen podcast-integratie in de zoekfunctie, die je met Assistant kunt gebruiken, maar die is wat basaal (je kunt bijvoorbeeld nog geen afspeellijsten maken). Er zijn ook losse podcasts-apps voor het besturingssysteem beschikbaar. Onze favoriet is CastBox, gratis in de Play Store te vinden.

In het thuisscherm van die app vind je vooral suggesties voor populaire podcasts van dat moment en kun je zoeken naar nieuwe series. Je kunt je daarop abonneren met het pictogram Subscribe. Alle podcasts waarop je bent geabonneerd verschijnen vervolgens in het scherm Subscriptions. Ook Castbox heeft handige knoppen om voor- of achteruit te spoelen.

Hopelijk heb je inmiddels genoeg informatie om zelf een mooie collectie podcasts te beginnen. En als je nu denkt: 'Dat lijkt me wel leuk om zelf te proberen!' dan is het helemaal niet moeilijk je eigen podcast te starten. Handige tips vind je in het kader: 'Zelf een podcast beginnen.'