Workshop Energie meten = budget weten

John Vanderaart

GOED GEREEDSCHAP 
Iedereen weet: goed gereedschap is het halve werk. En in geval van deze workshop is een door HCC zorgvuldig geselecteerde energiemeter dat goede gereedschap. Het werkt uiterst eenvoudig: je plaatst de energiemeter tussen de wandcontactdoos en het op stroomverbruik te controleren apparaat van dienst. Dat betekent dat je álles wat je in dat stopcontact kunt steken, individueel kunt testen: de computer, de monitor, de printer, de router, de NAS, enzovoort. Om dan eens écht te weten te komen hoeveel stroom zo’n individueel apparaat nu écht gebruikt. 

UIT IS NIET UIT 
Enfin, een apparaat dat geen stroom verbruikt - correctie, een apparaat dat geen stroom kán verbruiken - is een apparaat dat niet in de wandcontactdoos is gestoken. Zodra daar wél een stekker in steekt, weet je het maar nooit. Je zou denken dat een computer zonder zichtbaar (!) brandende led geen stroom afneemt, toch? En dan moet ook de term ‘sluipverbruik’ worden genoemd, want dat is namelijk het lekkende gebruik van elektriciteit zonder dat men daar voordeel van heeft. Veel apparaten worden niet echt uitgeschakeld en staan stand-by. Voor sommige fabrikanten is stand-by gelijk aan uitgeschakeld. Dat is dus niet zo! Kijk intussen eens naar het niet-zichtbare gedeelte van de computer, naar de achterkant. Brandt daar niet de led van de Ethernetpoort? Voor de mogelijke Wake on LAN? Verder is de power-knop helemaal geen keiharde schakelaar, maar een soort soft button die in direct contact staat met het moederbord. Ook zijn er usb-poorten waar (om je smartphone op te laden) altijd stroom op blijft staan, ook al is de computer optisch uitgeschakeld. Enzovoorts. Ja, daar komt allemaal - al is het weinig - toch echt stroom bij kijken.

Hij lijkt zo klein, maar is groot(s): de Woox R6113 slimme stekker & energiemeter

AAN DE SLAG 
Vanaf dit moment is jouw zelfwerkzaamheid geboden, waarbij we gevoeglijk aannemen dat je kunt beschikken over het al genoemde gereedschap: de energiemeter. En neem ook meteen een analoog kladblokje en dito potlood erbij, want er is immers geen Excel bij de hand als de computer niet kan worden gebruikt. Deze, zoals aangegeven, slimme stekker kun je via wifi met behulp van een app aansturen én uitlezen. Enerzijds om de op die slimme stekker aangesloten apparatuur aan en weer uit te zetten, anderzijds om het energieverbruik van apparatuur te kunnen meten. Twee vliegen in één klap!

	Het actuele stroomverbruik. Aan jou de opdracht om daar eens wat mee te spelen

WOOX HOME 
De spil waar het in deze workshop om draait, is (in dit geval) de Android-app Woox Home, te vinden in de Google Play Store (maar hij is er ook voor iOS), uiteraard pas te installeren als je in het bezit bent gekomen van de genoemde Woox R6113. Nadat je je geregistreerd hebt (met tweestapsverificatie) voeg je het slimme apparaat toe. Steek de energiemeter daartoe in een wandcontactdoos. Druk op de power-knop en wacht totdat de led gaat knipperen. Zorg dat wifi en bluetooth zijn geactiveerd op de smartphone. 
In de Woox Home-app geef je aan dat je een apparaat wilt toevoegen en druk je op Auto Scan. De Woox R6113 wordt dan vrijwel direct gevonden als zijnde een ‘Smart Plug with Power’. De app pakt vervolgens het (2,4 GHz) wifi netwerk op, waarvan je nog wel het wachtwoord dient in te geven. De app synchroniseert met de energiemeter en na één à twee minuten ben je aangesloten..

SPEL OP DE WAGEN 
Vanaf dit moment is het spel op de spreekwoordelijke wagen. Alles wat je nu gaat doen, onderzoeken én experimenteren loopt over de knop Electricity. Het vervolgscherm laat je zien wat het stroomverbruik is op dat moment en daarbij worden drie items genoemd: 

• Power, oftewel vermogen in watts; 
• Current, oftewel stroom in ampères; 
• Voltage, oftewel spanning in volts. 

Denk daarbij aan twee rekensommetjes:
(1) Vermogen = Spanning x Stroom en
(2) Energie = Vermogen x Tijd.
En het is uiteindelijk de energie die je afrekent bij je energieleverancier. Dus de truc is nu in één keer duidelijk geworden: zo weinig mogelijk watts gedurende zo veel mogelijk tijd! 

SPELEN MET DE HARDWARE 
Laat de Woox Home-app intussen een poosje draaien, want dan wordt er een logboek opgebouwd dat je vertelt op welke momenten je de meeste stroom verbruikt. En intussen kun je wat spelen met de hardware. Sneller uitschakelen, minder gebruiken, eerder in slaap laten vallen, enzovoort. De energiemeter vertelt je dan online en voortdurend wat er aan de hand is. Misschien ook leuk: je kunt je apparaten via internet uit- en aanzetten. Tevens goed om te weten: je kunt meerdere Woox-apparaten tegelijkertijd gebruiken.