VPN: wat is het en waar gebruik je het voor?

Als je het internet opgaat, doe je dit met een uniek IP-adres. Je kunt dit adres vergelijken met je telefoonnummer. Het IP-adres is als het ware de persoonlijke identificatiecode van jouw internetverbinding: het staat op jouw naam en adres en je bent herkenbaar en te traceren bij alles wat je doet als je online gaat - tenzij je een VPN gebruikt.

Wat is een VPN?
De afkorting VPN staat voor Virtual Private Network. Dit ‘virtuele privénetwerk’ stelt je in staat om je dataverkeer via een versleutelde, beveiligde verbinding naar een externe VPN-server te sturen. Van daaruit wordt het dataverkeer dan weer het internet op gestuurd. VPN maakt je persoonlijke IP-code onherkenbaar door als tussenschakel te fungeren. Een VPN-verbinding biedt je drie heel essentiële zaken: veiligheid, anonimiteit en vrijheid op het internet.
• Veiligheid: een VPN versleutelt en beveiligt al het internetverkeer tegen partijen die data proberen te onderscheppen, zoals hackers en overheden.
• Anonimiteit: jouw IP-adres wordt verborgen zodra je verbinding maakt met een VPN-server. Als VPN-gebruiker neem je het IP-adres van de VPN-server aan. Hierdoor kunnen andere partijen op het internet jouw locatie en identiteit niet langer achterhalen.
• Vrijheid: een VPN-provider stelt je in staat om je te verbinden met servers over de hele wereld. Door te verbinden met een VPN-server in een bepaald land, ga je het internet op alsof je zelf in dat land bent. Het internet is namelijk niet overal ter wereld vrij toegankelijk. Je kan daarbij denken aan online censuur, restricties op sociale media en beperkingen van online streamingdiensten. Ook als Nederlander heb je daarmee te maken: veel Nederlandse websites en streamingdiensten werken namelijk niet buiten Nederland. Dit kan je oplossen met een VPN. Ook kun je vanuit Nederland toegang krijgen tot sites en diensten die normaal gesproken niet in Nederland beschikbaar zijn, zoals de Amerikaanse versie van Netflix.

VPN zelf gemakkelijk gebruiken
Het is heel eenvoudig om zelf gebruik te maken van een VPN. Om te beginnen, sluit je een abonnement af bij een betrouwbare VPN-aanbieder. Momenteel heeft HCC een heel mooie aanbieding van Goose VPN van liefst 80% korting! Ben je HCC-lid, ga dan naar https://www.hcc.nl/vereniging/ledenvoordeel en bekijk deze mooie aanbieding. Dit kan je heel gemakkelijk en snel online doen, waarna je direct de benodigde VPN-software (apps) kunt downloaden en installeren. Nu heb je toegang tot het servernetwerk van de VPN-provider. Met enkele klikken maak je vervolgens verbinding met een VPN-server. Dit kunnen servers over de hele wereld zijn. Vanaf dat moment loopt al je internetverkeer via de beveiligde VPN-verbinding en kan je veilig, vrij en anoniem gebruikmaken van het internet.

De meeste VPN-aanbieders bieden software aan voor al je apparaten en besturingssystemen (Windows, Mac, iPhone, Android). Ook is het in sommige gevallen mogelijk de VPN op de router te installeren. Hierdoor worden automatisch alle apparaten die op het netwerk zijn aangesloten beveiligd.

Hoe werkt een VPN?
Als je een betrouwbare VPN-aanbieder gevonden hebt en de software hebt geïnstalleerd, selecteer je de gewenste veiligheidsinstellingen en maak je verbinding met de gewenste VPN-server. Als de VPN-verbinding tot stand is gekomen, gebeurt er het volgende met je dataverkeer:
1. De VPN-software versleutelt het internetverkeer en stuurt jouw data over een beveiligde verbinding naar de VPN-server.
2. De VPN-server ontvangt het versleutelde internetverkeer van jouw apparaat en ontsleutelt het internetverkeer.
3. De VPN-server stuurt vervolgens het ontsleutelde internetverkeer het internet op. Ook ontvangt de VPN-server eventueel teruggestuurd internetverkeer dat bedoeld is voor jou als gebruiker.
4. Het internetverkeer dat de VPN-server ontvangt wordt vervolgens versleuteld en via de beveiligde verbinding naar jou als gebruiker teruggestuurd.

De VPN-verbinding beveiligt je internetverkeer, zodat hackers je data niet meer zomaar kunnen onderscheppen. Daarnaast biedt een VPN-verbinding anonimiteit, doordat je internetverkeer wordt omgeleid via een externe VPN-server. Hierdoor registreert de rest van het internet het IP-adres van de VPN-server, terwijl jouw echte IP-adres verborgen blijft. Normaal gesproken word je middels dit IP-adres online herkend, maar dit kan dus niet meer. Je bent anoniem geworden.
Het komt erop neer dat de VPN-applicatie op de achtergrond van je computer, tablet of smartphone draait. Hier merk je zelf eigenlijk weinig van, en je kunt gewoon gebruikmaken van het internet. Voor meer informatie over de precieze werking van een VPN verwijzen wij naar het artikel: Hoe werkt een VPN verbinding?

Waar gebruik je een VPN voor?
Er zijn diverse redenen waarom mensen een VPN gebruiken. De meest voorkomende redenen zijn:
• Anonimiteit op het internet: een VPN-verbinding verbergt je IP-adres en locatie. Als gebruiker neem je namelijk het IP-adres van de VPN-server aan. Het lijkt nu alsof jij je bevindt op de locatie van de VPN-server. Hierdoor kunnen websites je echte locatie niet achterhalen. Ook andere partijen op het internet kunnen je niet langer identificeren middels je IP-adres, want ze zien slechts het nietszeggende IP-adres van de VPN-server.
• Beveiliging tegen hackers en overheden: in toenemende mate wordt bekend hoeveel er op het internet wordt afgeluisterd. Zonder VPN-verbinding stuur je al je gegevens onbeveiligd het internet op. Je internetverbinding is hierdoor erg gemakkelijk af te luisteren. Een VPN versleutelt je internetverkeer, waardoor afluisteren geen zin heeft.
• Veilig internetten op publieke netwerken: het gebruik van publieke netwerken is riskant. Andere gebruikers van publieke netwerken (bijvoorbeeld hackers) kunnen namelijk al je internetverkeer gemakkelijk afluisteren of omleiden. De kans dat je bijvoorbeeld de inloggegevens van je e-mail of je creditcardgegevens op deze manier kwijtraakt is erg groot. Door een VPN te gebruiken, versleutel je alle gegevens die je het netwerk op stuurt. Hierdoor heeft een hacker niets aan de afgeluisterde internetgegevens. De hacker ziet slechts een gecodeerde wirwar van tekens (versleutelde data) in plaats van jouw belangrijke gegevens en wachtwoorden.
• Censuur en geografische blokkades omzeilen: het internet kent vele restricties. Zo kun je normaal gesproken geen Nederlandse tv in het buitenland kijken en kun je met Netflix in Nederland beduidend minder films en series kijken dan met Netflix in Amerika. Daarnaast zijn er veel landen (bijv. China, Turkije en de Arabische landen) die toegang tot bepaalde internetdiensten (zoals Whatsapp, Skype en Facebook) blokkeren. Zelfs in Nederland wordt The Pirate Bay geblokkeerd. Een VPN verandert je geografische locatie waardoor je dergelijke blokkades omzeilt.
• Anoniem downloaden (en uploaden): downloaders (bijv. via Torrents of Usenet / nieuwsgroepen) worden steeds meer gevolgd. Veel mensen willen liever niet dat anderen weten wat ze gedownload hebben en kiezen er dus voor om anoniem te gaan downloaden. Een VPN-verbinding is hiervoor bij uitstek geschikt.
• Een digitaal persoonsdossier voorkomen: advertentienetwerken zoals Facebook, Google en Twitter proberen een zo goed mogelijk privédossier over iedereen op te bouwen. Deze informatie kan vervolgens verkocht worden aan adverteerders of overheden. Het gebruik van een anonieme VPN-verbinding gaat het opbouwen van een dergelijk dossier tegen.
• Toegang tot bedrijfsnetwerken: Steeds meer bedrijven bieden hun werknemers de mogelijkheid om thuis op hun netwerk in te loggen en op deze manier vanuit huis te werken. Hiervoor worden ook VPN-verbindingen gebruikt.

Voor een uitgebreider artikel over de redenen waarom mensen VPN-netwerken gebruiken verwijzen wij je naar: Waarom mensen een VPN gebruiken?

Een VPN-verbinding gebruiken
Om gebruik te maken van een VPN-netwerk heb je een VPN-account nodig. Een goed account kun je vaak al voor enkele euro’s per maand afsluiten. Na het registeren geeft de aanbieder je de inloggegevens voor hun VPN-servers. Deze inloggegevens kun je vervolgens gebruiken om verbinding te maken met de servers van de aanbieder. De meeste (grote) aanbieders bieden speciale (gratis) VPN-programma’s of VPN-apps aan waarmee je heel eenvoudig een verbinding kunt opzetten. In deze programma’s kun je vaak kiezen welk protocol je wilt gebruiken en met welke servers in welk land of in welke stad je je wilt verbinden.

Welke VPN-protocollen zijn er?
VPN-verbindingen maken gebruik van een versleutelde verbinding (tunnel). Er zijn verschillende manieren (protocollen) waarmee een dergelijke VPN-verbinding kan worden opgezet. De meest gebruikte zijn:
• OpenVPN: dit is momenteel één van de meest gebruikte protocollen. OpenVPN is een opensource protocol met versleuteling op basis van OpenSSL en het SSLv3/TLSv1 protocol. Het OpenVPN-protocol wordt door de meeste VPN-providers ondersteund en is beschikbaar voor diverse platformen (o.a. Windows, Mac (OSx), Android, iOS, Linux en DD-WRT routers). OpenVPN wordt over het algemeen als beste keuze gezien.
• IPSec/L2TP: in dit gecombineerde protocol zorgt IPsec voor de versleuteling (encryptie) en L2TP voor de verbinding (tunnel). IPsec/L2TP zit standaard ingebouwd in de meeste besturingssystemen en is een goede keuze als OpenVPN niet beschikbaar is.
• PPTP: PPTP (Point to Point Tunneling Protocol) is één van de eerste protocollen die beschikbaar kwam. Het protocol kent een aantal (potentiële) veiligheidslekken. Hierdoor is het gebruik van PPTP af te raden tenzij snelheid belangrijker is dan veiligheid (bijvoorbeeld bij het omzeilen van blokkades van streamingdiensten).
• Softether: Softether is geen stand-alone protocol maar een open-source applicatie die cross-platform werkt en ondersteuning biedt voor VPN-protocollen zoals SSL VPN, IPsec/L2TP, OpenVPN en Microsoft Secure Socket Tunneling Protocol. SoftEther levert ondersteuning in de vorm van één enkele VPN-server.

Bronartikel: https://www.vpngids.nl/vpn-info/wat-is-een-vpn/