Tips cryptovaluta beschermen tegen oplichting

De interesse voor cryptomunten zoals Bitcoin neemt elke dag toe. Dit betekent dat de interesse voor cybercriminelen op dit gebied ook stijgt. Al eerder schreven wij over een onderzoek van het bedrijf ESET dat actief is op het gebied van internetbeveiligingssoftware en dat tips gaf voor het veilig gebruiken van cryptomunten online. Nu komt dit bedrijf met tips en inzichten om jezelf te beschermen, zodat je geen slachtoffer wordt van fraude of oplichterij.

Tussen oktober 2020 en mei 2021 verloren Amerikanen (volgens FTC) ongeveer 71 miljoen euro (80 miljoen dollar) aan cryptomunten-oplichtingen. In het VK liggen de cijfers nog hoger: volgens de politie verloren slachtoffers in de eerste negen maanden van 2021 meer dan 172 miljoen euro (146 miljoen pond).

Redenen toename oplichtingen
Dit zijn de voornaamste redenen dat oplichtingen met betrekking tot cryptomunten toenemen:
- vergeleken met de traditionele aandelenmarkt bestaat er weinig of geen regelgeving voor de cryptovaluta-markt voor beleggers;
- media-interesse maakt dit een uitstekende lokaas voor phishing en oplichting;
- de stijgende prijzen van crypto-munten trekken mensen aan die ervan dromen snel rijk te worden;
- de sociale media helpen de buzz te versterken, echt of fictief;
- de verleiding van munten delven voor contant geld door misdadigers kan als een lokaas gebruikt worden.

Bekendste oplichtingspraktijken
Veel bedrijven (en personen) zijn actief op een cryptovalutabeurs (exchange). Cybercriminelen zijn er echter al regelmatig in geslaagd om bij deze bedrijven geld weg te sluizen, door het systeem te hacken. Het gaat hier soms om honderden miljoenen euro’s. Het probleem is bovendien dat er (nog) geen type verzekering voor slachtoffers van cryptofraude bestaat. Bedrijven beloven echter wel om onschuldige slachtoffers te vergoeden. Over het algemeen loop je dus het risico om een hoop geld te verliezen, wanneer je slachtoffer bent van deze oplichtingspraktijken. Daarom is het handig om te weten hoe je kan worden opgelicht, zodat je deze herkent. Dit zijn ze:
Ponzi pyramide: een investeringszwendel waarbij slachtoffers misleid worden om te investeren in een niet-bestaand bedrijf of een 'snel rijk worden'-schema dat alleen de zakken van de oplichters vult. Cryptovaluta zijn hiervoor ideaal, omdat dieven nieuwe 'cutting edge'-technologieën uitvinden om meer investeerders aan te trekken en grotere virtuele winsten te behalen. Het vervalsen van gegevens is eenvoudig, omdat de valuta virtueel is.
Pompen en dumpen: op basis van valse informatie moedigen oplichters investeerders aan om aandelen te kopen in onbekende cryptvaluta-bedrijven. Dan stijgt de aandelenkoers en de cybercriminelen verkopen hun eigen aandelen, maken een mooie winst en laten de slachtoffers met nutteloze aandelen achter.
Valse goedkeuring van beroemdheden: op sociale media kapen oplichters accounts van beroemdheden of creëren ze nep-accounts en moedigen ze hun volgers aan om te investeren in nepplannen zoals die hierboven. Bij een fraude ging zo’n 2 miljoen dollar (bijna 1,75 miljoen euro) verloren aan oplichters die zelfs Elon Musk in een Bitcoin-adres hadden vermeld om de oplichting betrouwbaarder te maken.
Valse cryptomunten-uitwisselingsdiensten: oplichters sturen e-mails of posten berichten op sociale media die toegang beloven tot virtueel geld opgeslagen bij cryptomunten-uitwisselingsdiensten. Het enige probleem is dat gebruikers eerst een kleine vergoeding moeten betalen. De uitwisselingsdienst bestaat niet en hun geld is weg.
Apps van oplichters: cybercriminelen vervalsen legitieme cryptovaluta-apps en laden ze in appstores. Als je er een installeert, kan deze je persoonlijke en financiële gegevens stelen of malware op je toestel inplanten. Anderen kunnen gebruikers ertoe aanzetten om voor onbestaande diensten te betalen of om gegevens uit cryptovaluta-portemonnees te stelen.
Valse persberichten: soms slagen de oplichters er zelfs in om journalisten te misleiden, die dan valse informatie publiceren. Dit is twee keer gebeurd toen legitieme nieuwssites artikelen postten over grote retailers die voorbereidingen troffen om bepaalde cryptomunten te accepteren. De valse persberichten waarop deze verhalen waren gebaseerd, maakten deel uit van pump-and-dump-schema's, bedoeld om meer waarde te geven aan de acties van fraudeurs in de genoemde valuta's.
Phishing / identiteitsdiefstal: phishing is een van de bekendste manier van oplichters. Dit is een onderwerp waar wij al veel over hebben geschreven. Een voorbeeld van phishing zijn de sms-berichten van de Belastingdienst. E-mails, sms-berichten en berichten op sociale media worden vervalst alsof ze afkomstig zijn van een legitieme en betrouwbare bron. Soms vragen die bronnen, zoals een creditcardaanbieder, bank of overheidsfunctionaris, een betaling in cryptomunten. Zo proberen ze ons te laten handelen zonder ons tijd te geven om na te denken.

Tips om te voorkomen dat je slachtoffer wordt
ESET geeft aan dat een van de beste tips is om wantrouwig te zijn. Geloof niet alles wat je leest online. Er is sprake van veel fake-news en oplichterij. Verder komt ESET met de volgende tips:
- geef nooit je persoonlijke gegevens door aan een ‘bedrijf’ dat ongevraagd contact met je opneemt, via e-mail, sms, sociale netwerken, enz., ook al lijkt het een vriend te zijn. In werkelijkheid kan het een hacker zijn die de e-mail of het sociale account van de vriend heeft gehackt. Neem contact op met de vriend, via een ander contactmiddel;
- is iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo. Benader alle investeringsprogramma's met wantrouwen en wees behoedzaam;
- schakel twee-factor-authenticatie in voor alle cryptovaluta-accounts die je bezit;
- wijs elke ‘investeringskans’ af waarvoor een voorafbetaling wordt gevraagd;
- gebruik nooit niet-officiële appstores;
- download anti-malwaresoftware van een gerenommeerde leverancier op je pc en mobiele toestellen.