De hardware voor virtual reality kwam al eerder aan bod, maar we schreven nog niet over de vele toepassingen voor de vr-bril. In dit artikel zetten we uiteenlopende toepassingen en games voor je op een rijtje.

Gertjan Groen

vr brillen intro

Veel vr-brillen gebruik je in combinatie met een pc

In het vorige nummer van PC-Active schreven we over vr-brillen in het algemeen en de HP Reverb G2 in het bijzonder. Dit is een pc-gebonden vr-bril die over het algemeen meestal beter dan losstaande brillen het volledige potentieel van virtual reality laat zien. Op voorwaarde dat je daar ook de hardware voor hebt: een moderne pc met stevige processor en videokaart. We zullen uitleggen hoe je met een vr-bril aan de slag gaat en zetten interessante toepassingen en games voor je op een rijtje. We gebruiken de genoemde vr-bril van HP in combinatie met twee bewegingscontrollers voor in de hand.

In gebruik nemen 
De HP Reverb G2 werkt volgens het principe van inside-out tracking. Daarbij bepaalt de vr-bril zijn eigen positie en die van de controllers, via meerdere in de headset ingebouwde camera’s. Je hoeft hierdoor geen externe sensors in de kamer te plaatsen, zoals bij enkele andere vr-brillen, en kunt dus vrij snel aan de slag. Acties als springen, draaien en bukken worden herkend en vertaald naar de toepassing die je gebruikt. De manier van tracking is in theorie wat minder nauwkeurig en er kunnen dode hoeken zijn, bijvoorbeeld als je de controllers ver boven je hoofd houdt. Hier hebben we tijdens het gebruik van de headset geen last van gehad. Het zal vooral afhangen van de toepassingen die je gebruikt. Er is weinig wat qua beleving in de buurt van de vr-bril komt, al kun je het wel enigszins benaderen met bijvoorbeeld meerdere monitoren of head-tracking (zie kader Alternatieven voor een vr-bril). 

    

Alternatieven voor een vr-bril

Vind je een vr-bril te duur of onpraktisch, dan zou je aan een opstelling met meerdere monitoren of een ultrawide monitor kunnen denken. Dit verruimt je gezichtsveld in bijvoorbeeld een simulator. Ook een zogeheten head-tracker is een goede en relatief goedkope investering. Meestal plaats je dan een webcam die je hoofdbewegingen volgt via drie infrarood-leds op je hoofd, geplaatst op bijvoorbeeld een koptelefoon of hoofdband. Zo worden je hoofdbewegingen opvallend nauwkeurig geregistreerd. Dit wordt ook wel point tracking genoemd. Via software als OpenTrack worden de bewegingen vervolgens doorgegeven aan de game of simulator. Je zoekt dan naar een compromis waarbij het beeld voldoende meedraait bij kleine hoofdbewegingen, want je moet het scherm voor je natuurlijk kunnen blijven zien.

opentrack 2

Head-tracking zou je als voordelig alternatief voor vr kunnen zien

Software
De Mixed Reality Portal, die standaard aanwezig is in recente versies van Windows, gebruik je om je vr-bril in te stellen en beheren. Zo kun je bij het eerste gebruik onder meer de kamergrenzen instellen. Je krijgt dan visuele aanwijzingen als je aan de randen van je speelgebied komt. Je kunt dit eventueel overslaan als je de vr-bril vooral zittend gaat gebruiken. Hierna kun je je eerste stappen zetten in deze virtuele omgeving en leer je de basisbeginselen, waaronder het zogeheten teleporteren: je wijst dan met de stick op de controller waar je heen wilt, en laat de stick los om er naartoe te verplaatsen. Ook leer je menu’s te bedienen door je controller als aanwijzer te gebruiken en kun je verschillende standaardprogramma’s openen, zoals Skype en de Edge-browser. Een van de kamers is als woonkamer ingericht met groot bioscoopscherm aan de muur, waarop je bijvoorbeeld video’s kunt bekijken. Je kunt ook programma’s toevoegen aan de virtuele omgeving of deze decoreren met hologrammen.

portal 2

In de Windows Mixed Reality Portal leer je de basisbeginselen van virtual reality

Video’s bekijken
Het grote bioscoopscherm in de woonkamer nodigt natuurlijk uit om enkele opgeslagen video’s of series te bekijken. Al kun je om het te proberen kun je ook gewoon enkele trailers van recente films bekijken. Het is opvallend hoe dicht zo’n opstelling een bioscoopervaring nadert, al is de meerwaarde wellicht te beperkt om op deze manier een complete speelfilm te bekijken. Iets interactiever wordt het met de 360-gradenvideo’s, waarbij je rondom kunt kijken. Veel video’s zijn helaas wat vaag omdat ze in lage resolutie zijn opgenomen. Op YouTube vind je betere exemplaren. Om ze te vinden, open je binnen de Mixed Reality Portal de Edge-browser en bezoek je YouTube. Zoek vervolgens geschikte video’s door in je zoekopdracht de term 360 op te nemen, en liefst ook 4k of 8k voor hogere resolutie. Bij het spelen van een video druk je vervolgens op het vr-icoontje voor een 360-gradenweergave.

bioscoop 2

Je kunt enkele trailers op het bioscoopscherm proberen

Wereld verkennen
Interessanter wordt het als we daadwerkelijk enkele voor virtual reality geoptimaliseerde toepassingen of games starten. Hoewel je in de Microsoft Store het nodige materiaal kunt vinden, is voor de meeste titels het platform Steam van Valve een aanrader. Hier kun je eenvoudig diverse titels kopen, downloaden en installeren. Een vr-bril die voor Windows Mixed Reality is gemaakt, zoals de HP Reverb G2, kun je na de installatie van een plug-in meestal moeiteloos gebruiken, net als de handcontrollers. Het enige nadeel is dat de controllerindeling niet altijd correct wordt herkend. Een perfect begin is de installatie van Google Earth VR waarmee je de hele wereld kunt verkennen. Veel locaties gebruiken geavanceerdere 3d-modellen en zijn dan extra indrukwekkend, alsof de wereld in Madurodam is nagemaakt. Bovendien is vaak nog StreetView aanwezig zodat je op straatniveau kunt rondkijken. Leuk om bijvoorbeeld vooraf de omgeving van je vakantieadres te verkennen.

earthvr 2

Bij Google Earth VR kun je locaties wereldwijd levensecht verkennen

Games
Hoewel er voor vr-brillen veel serieuze toepassingen worden ontwikkeld, zijn games voor veel mensen de voornaamste reden om er eentje aan te schaffen. Het aanbod is groot en groeit bijna dagelijks. Bij Steam (https://store.steampowered.com/) vind je ze gemakkelijk terug in een aparte vr-sectie. Over het algemeen zijn vr-games wat korter dan reguliere games maar de meeslepende ervaring maakt veel goed en laat zich ook lastig in tekst en beeld uitdrukken. Je zit meer dan ooit echt ‘in de game’ en dat vraagt soms een sterke maag. Bijvoorbeeld bij de bestseller Half-Life: Alyx, waarmee je overigens langer dan gemiddeld zoet zult zijn. Het productieniveau ligt op een zeer hoog niveau, met een gedetailleerde maar beklemmende spelwereld. Hoewel je in deze en veel andere games kunt teleporteren heb je best wat ruimte om je heen nodig. Evengoed kun je soms tegen een meubelstuk stoten, omdat de actie af en toe behoorlijk intens is.

halflife 2

Half-Life: Alyx is de bekendste vr-game en nog altijd een bestseller

Simulators
Bij het spelen van simulators is virtual reality een heel fijne toevoeging en ook de HP Reverb G2 bewijst hier zijn kracht, dankzij de hoge beeld- en geluidskwaliteit. Je kunt meestal gewoon zittend spelen, bijna letterlijk op de stoel van de piloot of coureur. Je hoeft dus minder rekening te houden met de ruimte om je heen en de stugge kabel zit minder in de weg. Je kunt standaard controllers gebruiken of het virtuele instrumentenpaneel bedienen, maar extra accessoires zijn geen overbodige luxe. Zoals een hotas (hands on throttle-and-stick) om te vliegen of een stuurwiel met pedalen voor racesimulators. Het geeft een veel betere besturing, is realistischer, en makkelijker op de tast te bereiken dan je toetsenbord. Een van de mooiste simulators is Microsoft Flight Simulator 2020. Net als bij Google Earth VR kun je de hele wereld bekijken, maar nu vanuit een vliegtuig. Je kunt dit zo moeilijk of makkelijk maken als je wilt. Als beginner kun je gewoon een willekeurig punt op de aardbol aanwijzen als beginpunt en maakt dan een ‘vliegende’ start. Sturen is eenvoudig en kan prima met de standaard bewegingscontrollers. Voor vr-games, en met name enkele zwaardere simulators, moet je soms wel wat moeite doen om alles goed in te stellen. Er worden ook zware eisen aan met name je videokaart gesteld (zie kader). Daar moet je wel voor open staan als je met een vr-bril aan de slag gaat. Op Steam zie je bij elke titel de systeemeisen, zodat je vooraf een goede inschatting kunt maken of je systeem toereikend is.

fs2020 2

Flight Simulator 2020 is geschikt voor virtual reality

Overige games
Voor liefhebbers van vliegsimulators zijn er meer interessante titels, waaronder DCS World en VTOL VR. Racefans kunnen bijvoorbeeld Automobilista 2, Assetto Corsa, Project Cars 2 of DiRT Rally 2.0 in vr spelen. Ook de nieuwe 2022-versie van F1 biedt voor het eerst vr-ondersteuning. Zoek je een toegankelijke introductie in de wereld van vr-games? Dan is Beat Saber een aanrader, een muziekritmespel waarin je blokken op de maat van de muziek moet doorhakken. Houd je van puzzelen in de stijl van een escaperoom, dan is I Expect You To Die en het vervolg daarop een aanrader. Of het toegankelijk Moss, waarin je een muis door een sprookjesachtige omgeving vol interessante puzzels moet leiden.

mossvr 2

Het sprookjesachtige Moss is een combinatie van een cplatform- en puzzelspel

Eleven Table Tennis en Walkabout Mini Golf VR blinken uit in respectievelijk virtueel tafeltennis en minigolf, eventueel tegen vrienden. Soms zijn bestaande games geschikt – of geschikt te maken – voor vr. Bekende voorbeelden zijn het onderwateravontuur Subnautica, de sciencefictiongame No Man’s Sky en hits als GTA V en Red Dead Redemption 2. Dit vereist vaak de installatie van zogenoemde mods. Bovenstaande is maar een tipje van de ijsberg en de komende periode staat ons bovendien nog een fors aantal nieuwe releases te wachten. 

    

Alternatieven voor een vr-bril

Voor het gebruik van een vr-bril heb je een moderne pc nodig. Voor de meeste toepassingen, zoals Google Earth VR, werkt een wat oudere videokaart prima, zoals een Nvidia GTX 970 of vergelijkbaar. Voor recente games liggen de eisen vaak hoger en moet je al snel naar modellen uit de RTX 20- of 30-generatie van Nvidia kijken of de RX 6000-serie van AMD. Dat heeft deels te maken met de hoge resolutie van vr-brillen. Bij de HP Reverb G2 is die 4320x2160 pixels. Dat is méér dan een 4k-scherm. 

rtx3080 2

Een videokaart zoals de RTX 3080 is geen overbodige luxe voor vr

Met een stevige videokaart kun je een hogere framerate bereiken, en dat maakt games niet alleen vloeiender, het beperkt ook bijwerkingen als misselijkheid en desoriëntatie. Ideaal is minimaal 90 fps (frames per seconde). Flight Simulator 2020 is één van de zwaarste games en hierin halen we zelfs met een RTX 3080 en zware processor (de AMD Ryzen 9 5950x) met moeite 30 fps (frames per seconde). Hiervoor moesten we ook nog flink wat tweaken.