Tech

In deze derde en laatste aflevering over Sudoku’s laat ik zien dat veel van de 33 patronen waaronder de X-wing een krachtig stukje logica verbergen. Wie dat doorheeft, kan al die patronen vergeten!

ChatGPT kan vragen beantwoorden, teksten samenvatten en gedichten schrijven. Door die veelzijdigheid wordt de chatbot steeds vaker aan andere software gekoppeld, zoals een e-mailprogramma om je te helpen met e-mails te formuleren. Maar met die koppeling introduceer je een fundamentele kwetsbaarheid: prompt injections. Wat is het probleem, en is het wel op te lossen?

Het oplossen van een Sudoku is dankzij brute kracht een eitje voor de computer. Dat wordt anders als we de computer menselijke logica willen leren. In deze aflevering het eerste resultaat van vele uren programmeren.

Computers, wiskunde en spelletjes hebben veel met elkaar gemeen. Dat de eerste twee mij mateloos boeien, mag duidelijk zijn. Qua spelletjes ben ik een stuk kieskeuriger: de meeste boeien mij niet. Maar… zodra deze (in)direct wiskunde gebruiken, ben ik verkocht. De komende afleveringen gaan over de Sudoku zoals de titel al duidelijk heeft gemaakt.

ChatGPT hoeven we je niet meer voor te stellen: het computerprogramma dat vragen kan beantwoorden, teksten kan samenvatten en gedichten kan schrijven, komt al meer dan een half jaar dagelijks in het nieuws. Tijd om eens te kijken naar de nieuwste ontwikkelingen en de risico’s.

Als je op het web surft, laat je zonder dat je het beseft allerlei informatie over je achter. Zelfs als je geen cookies toestaat, kan een website immers heel wat over je te weten komen: met welke webbrowser surf je, in welke tijdzone bevind je je, welk besturingssysteem gebruik je, enzovoort. De combinatie van al die brokjes informatie levert vaak een unieke digitale vingerafdruk op.

Vorige keer legde ik een drietal plannen uit om vanuit het niets een computer iets zinnig te laten doen. In deze aflevering geef ik u de gereedschapskist om een virtueel exemplaar van een historische computer te bootstrappen.

Na AI-systemen die tekst kunnen genereren, hebben we sinds kort ook AI-systemen die plaatjes kunnen genereren op basis van een omschrijving. Met OpenAI’s DALL-E 2 of de opensource-alternatieven Stable Diffusion en Craiyon hoef je maar te beschrijven wat je wilt zien, en je krijgt het resultaat getoond.

In deze aflevering laat ik zien dat niet alleen het programmeren van een simpele microcontroller complex is geworden. Door het uitfaseren van chips die in de jaren tachtig gebruikt werden, zitten we qua hardware ook in een spagaat van complexiteit...

De laatste jaren zijn er diverse neurale netwerken ontwikkeld die taal lijken te begrijpen. Op basis van enkele woorden kunnen ze volledige zinnen maken die wel door een mens geschreven zouden kunnen zijn. Hoe werkt dat, en hoe kun je er zelf mee aan de slag? We tonen het aan de hand van BLOOM, een nieuw opensource taalmodel.

Er verdwijnen steeds meer computertijdschriften. Van sommige zijn delen gearchiveerd en via het internet terug te vinden. Of dat qua copyrights in orde is, zal een rechtszaak moeten uitmaken. In deze aflevering een uitleg hoe we kunnen zorgen dat PC-Active niet hetzelfde lot ondergaat.

Een computer die een video van een slinger bekijkt en daaruit de natuurwetten afleidt die de slingerbeweging beschrijven, het is geen toekomstmuziek meer. De AI-wetenschapper bestaat al en helpt ons om de geheimen van het universum te ontcijferen.

Na bijna 20 jaar ben ik niet meer afhankelijk van Microsoft. Ondertussen is ongemerkt een afhankelijkheid van Google ontstaan. In deze aflevering leg ik uit wat er nodig is om die impasse te doorbreken. Kortom de start naar een ontgoogeld mobieltje...

Iedereen vermoedt dat de grote bedrijven van alles over ons naar hun hoofdkwartier sturen. De grote vraag is wat er allemaal wordt verzameld. In deze aflevering de eerste stap in dat ontrafelen met behulp van een Raspberry Pi...

Elke plaats op aarde is met geografische coördinaten voor te stellen. Maar als je die plaats aan iemand anders wilt communiceren, is een adres is niet altijd mogelijk. Is er een andere oplossing?

Al ruim zeven jaar wordt beloofd dat iedereen IPv6 gaat krijgen. Bij KPN is dat sinds vorig jaar in een kleine stroomversnelling terecht gekomen, bij Ziggo liggen ze al jaren te slapen. Hier leg ik uit waarom IPv6 digitale gelegenheidsdieven kan ontmoedigen...